startpaginaanecdotesinvallenBaudelaireShakespearein memoriamlinkscontactwebsite van Fokkelien


Monument voor mijn vader

Y of IJ? / Links

Von Meyenfeldt of Von Meijenfeldt
Volgens het Meertens Instituut waren er in 2007 in Nederland 93 personen die de achternaam Von Mey/ijenfeldt droegen. Van hen spellen er 75 hun naam met ij en 18 met y. Een van die 18 ben ik. Toen ik in 1965 mijn diploma gymnasium-α kreeg, had de tekenleraar mijn naam gecalligrafeerd met ij. Dat was ik niet vond ik, en dus moest het over, met y. Het diploma heb ik overigens nooit hoeven laten zien en ik ben het al jaren kwijt.

In een reactie op een mail van mij over o.a. deze kwestie, schrijft Hugo von Meijenfeldt, de beheerder van het familiearchief:

“Ik kan het niet laten toch even op de y of ij in te gaan.
Ook ik heb van mijn vader altijd een y meegekregen, totdat ik eens goed in mijn paspoort keek. Daarna ben ik in de familiepapieren, oude paspoorten en officiële staatsarchieven gaan kijken. Mijn bevinding is dat onze familie tussen 1793 en 1900 uitsluitend de ij heeft gebruikt en deze ook bij de invoering van de Burgerlijke Stand in 1811 heeft gehanteerd. Juridisch is dit dus de juiste spelling. Ik weet niet hoe de y in de naam is geslopen, maar deze is inderdaad door het overgrote deel van de familie in gebruik geraakt na 1900. Nu is het gebruik fifty-fifty, maar ik vrees dat ik daar zelf een bijdrage aan heb geleverd.
Jouw argument dat de ij in Duitsland niet voorkomt lijkt mij juist. Echter, het Stralsund waar Johan August von Meijenfeldt vandaan kwam was geen onderdeel van Duitsland maar van het Koninkrijk Zweden. Daar is de naam altijd met een ij gespeld, of soms met alleen een i of zelfs alleen een j. Voor 1674 luidde de naam Meijer en deze kwam oorspronkelijk van Westfalen en was gerelateerd aan de gelijknamige functie. Voor zover ik kan nagaan werd de ij in de Middelduits rondom Hannover wel gebruikt.”

Het ziet er naar uit dat Hugo historisch gezien gelijk heeft. Aan de andere kant: de oorspronkelijke naam was Meijerfeld, Meijerfeldt of Meijerfelt, en alle varianten werden ook weleens gespeld met y. Daar is niets vreemds aan, want spelling van namen werd in vroeger eeuwen behoorlijk losjes gehanteerd, iets wat genealogen heel wat hoofdbrekens kost. In 1883 werd in Nederland de spelling van Te Winkel als officieel aanvaard. Ik kan me voorstellen dat de Von Meyenfeldts in die tijd de ij onjuist gingen vinden. Het onderdeel feldt werd in Nederland in de 19e eeuw immers gespeld met f en dt en daar paste de inmiddels typisch Nederlandse ij niet bij. Een logische spelling spreekt mij als Neerlandicus meer aan dan een historische, vooral omdat de oude schrijf­wijzen niet consequent zijn.

Links

Een website is niet echt ‘af’ als hij geen koppelingen biedt naar andere sites, vandaar deze rubriek. Wanneer je op een link klikt, verschijnt de geselecteerde website in een nieuw venster. Sluit het en je bent weer terug op deze pagina.
Ik heb links verwijderd die niet meer functioneerden, de overige werkten goed op 5 augustus 2017 en zijn nog steeds zinvol. Er zijn wat aanvullingen geplaatst.